Nhu cầu cuộc sống tăng cao, yếu tố sức khỏe ngày được chú trọng thúc đẩy sự tăng trưởng của các sản phẩm dinh dưỡng, đặc biệt các sản phẩm như sữa. Thị trường sữa nước cũng đã được mở rộng - khách hàng từ trẻ em (thức đấy sự phát triển thân thể, trí thông minh…) đến những người già (bổ sung dinh dưỡng do chán ăn, loãng xương, bệnh tật…) hay thậm chí sữa cho người ăn kiêng.
Thị trường sữa nước không bao gôm các sản phẩm từ sữa khác như sữa chua, pho mai, kem, bơ, sữa bột, năm 2018, doanh thu đạt 48,9 nghìn tỷ, với tốc độ tăng trưởng ổn định 10%. CAGR dự đoán sẽ giảm những vẫn đạt gần 7% để đạt được 66 nghìn tỷ năm 2023. Do nguồn thu nhập cũng như điều kiện phân phối hạn chế, các sản phẩm sữa đang bị lệch về phía dân cư thành thị về doanh số cũng như độ đa đạng các mặt hàng.
Phân khúc thị trường:
Sữa tiệt trùng: 84%
Sữa thanh trùng: 4%
Thị trường sữa nước có tính cạnh tranh ít hơn so với mảng sữa bột vì các doanh nghiệp trong nước có lợi thế về nguồn cung. Vinamilk là doanh nghiệp giữ thị phần số 1 trong mảng này. Mảng sữa nước chiếm khoảng 42% doanh thu và 42% lợi nhuận gộp của công ty trong năm 2017.
Sữa thay thế khác (Sữa đậu nành, Sữa hạt): 12%
Đây là phân khúc được dự báo có tốc độ CAGR trong năm tới cao nhất 18% do xu hướng thay thế dần sữa bò sang sữa hạt của một bộ phận người tiêu dùng.
Xu hướng thị trường:
Với mức sống được cải thiện, người tiêu dùng sẽ yêu cầu ngành càng cao về chủng loại sản phẩm cũng như đặc biệt quan tâm đến các thành phần chức năng trong sản phẩm. đồng thời hệ thống kênh phân phối hiện đại phát triển mạnh đã tạo điều kiện để người tiêu dùng tiếp cận và sử dụng sữa các sản phẩm sữa được thuận lợi, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm.
Vì vậy, nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng ngày một cao cấp và đa dạng của người dân Việt Nam, nhiều doanh nghiệp sản xuất sữa trong nước đã không ngừng cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường nội địa
Ngoài ra, với việc đô thị hóa liên tục gia tăng, tiềm năng thị phần nông thôn vẫn còn rất lớn, các nhà sản xuất cần vượt qua những thách thức về phân phối, quan niệm tiêu dùng... để tiếp cận và khai khác phân khúc này.
Xu hướng sử dụng nguyên liệu sạch (Bò & trang trại) đặc biệt được chú ý trong những năm gần đây. Theo đánh giá của CTCP Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), nhu cầu sử dụng các sản phẩm sữa chua, sữa nước cao cấp (organic, sữa A2) và các loại sữa thay thế từ thực vật (sữa óc chó, sữa đậu nành, sữa macca) đang ngày càng gia tăng.
Về phía nhà sản xuất, mặc dù, công ty trong nước như Vinamilk, TH true milk đang có thị phần lớn nhưng cuộc cạnh tranh với các DN nước ngoài cũng không kém phần gay gắt bởi tiềm lực tài chính và kinh nghiệm của họ. Trong giai đoạn dự báo, mức độ cạnh tranh sẽ tăng lên, khi người tiêu dùng nhận thức rõ hơn về các sản phẩm này.
Thị trường sữa nước hấp dẫn các thương hiệu lớn
Theo công ty nghiên cứu thị trường Kantar World Panel, sữa nước có tính cạnh tranh ít hơn so với sữa bột vì các doanh nghiệp trong nước có lợi thế về nguồn cung.
Phân khúc này có tốc độ tăng trưởng gộp bình quân năm khoảng 14,6% trong 5 năm qua và tăng trưởng 13% trong năm 2018.
VINAMILK
Dẫn đầu vẫn là Vinamilk với 55% thị phần. Tuy nhiên, với các dự báo đầy tiềm năng của thị trường sữa nước, đặc biệt là sữa tươi chỉ mới đáp ứng 35%, phần còn lại phụ thuộc nhập khẩu khiến những doanh nghiệp khác tìm cách xâm nhập phân khúc này.
TH TRUE MILK
Ngay từ khi thành lập, TH true Milk đã đặt mục tiêu chiếm 50% thị trường sữa tươi vào 2020. Tập đoàn rút “hầu bao” 1,2 tỉ USD cũng như nhiều nhân lực nhằm xây dựng dự án trang trại chăn nuôi bò sữa lớn nhất châu Á và nhà máy sữa lớn nhất Đông Nam Á.
Việc tập trung vào dòng sản phẩm mới đã giúp TH true Milk có những bước phát triển. Chỉ 5 năm sau ngày ra mắt sản phẩm đầu tiên, đến năm 2015, TH true Milk là doanh nghiệp sở hữu đàn bò sữa lớn nhất Việt Nam với quy mô đàn lên tới 45.000 con, trên diện tích trang trại rộng 8.100 ha tập trung ở Nghệ An.
NUTIFOOD
Ngoài tập trung vào phân khúc sữa bột, theo xu hướng của người tiêu dùng cùng với bệ đỡ thương hiệu, Nutifood cũng đang nhắm tới phân khúc sữa nước với những kế hoạch táo bạo, trong đó có việc hợp tác với Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) xây dựng vùng nguyên liệu sữa tươi với gần 120.000 con bò sữa, có khả năng cung cấp 1,2 triệu lít sữa/ngày.
Tuy nhiên đến hiện tại thì chương trình hợp tác trên không như mong đợi nên lượng sữa tươi của Nutifood bán ra khá hạn chế, vì vùng nuôi bò của công ty chỉ mới đạt vài nghìn con, thấp so với các công ty khác.
Ngoài ra, ở mỗi vùng tại Việt Nam, cũng có nhiều thương hiệu sữa tươi khác nhau phục vụ cư dân địa phương - như Mộc Châu và Long Thành, nếu định vị tốt, các công ty này cũng sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn
Thị trường nhập khẩu
New Zealand là thị trường chủ lực cung cấp cho Việt Nam.
Hàng năm, Việt Nam phải nhập khẩu khoảng 1 tỷ USD sữa, bao gồm cả sữa nguyên liệu và thành phẩm. Việc thiếu hụt 70% lượng sữa cho chế biến và tiêu thụ đã khiến Việt Nam phải gia nhập nhóm 20 nước nhập khẩu sữa lớn nhất thế giới.
